ĐIỀU TRỊ MỤN TRỨNG CÁ BẰNG NỘI TIẾT TỐ
Thứ Sáu,
23/10/2020
Mụn trứng cá là rối loạn phổ biến nhất gặp phải trong da liễu và có thể có tác động tiêu cực đáng kể đến chất lượng cuộc sống. Sự hiểu biết ngày càng tăng của về vai trò của hormone đối với mụn trứng cá, cùng với lượng dữ liệu ngày càng tăng từ các thử nghiệm lâm sàng, kêu gọi đánh giá lại vai trò của liệu pháp hormone đối với mụn trứng cá.
𝐃𝐢̣𝐜𝐡 𝐭𝐞̂̃ 𝐡𝐨̣𝐜 𝐯𝐚̀ 𝐭𝐚́𝐜 đ𝐨̣̂𝐧𝐠
- 85% thanh thiếu niên từ 15 đến 17 tuổi bị mụn trứng cá
- 45% phụ nữ từ 21-30 tuổi
- 26% phụ nữ từ 31-40 tuổi
- 12% phụ nữ từ 41-50 tuổi
- Mụn trứng cá có liên quan đến các triệu chứng tâm trạng
𝐕𝐚𝐢 𝐭𝐫𝐨̀ 𝐜𝐮̉𝐚 𝐧𝐨̣̂𝐢 𝐭𝐢𝐞̂́𝐭 𝐭𝐨̂́ 𝐚𝐧𝐝𝐫𝐨𝐠𝐞𝐧 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐦𝐮̣𝐧 𝐭𝐫𝐮̛́𝐧𝐠 𝐜𝐚́
- Androgen
+ Sản xuất bởi: tuyến thượng thận, tuyến sinh dục và tuyến bã nhờn trên da.
+ Tế bào huyết cầu, tuyến mồ hôi và tế bào nhú da chuyển đổi DHEA và androstenedione tuần hoàn thành steroid mạnh hơn
+ DHEA ➝ testosterone ➝ dihydrotestosterone (DHT) bởi 5α reductase.
+ Sản xuất bã nhờn ➝ hình thành mụn trứng cá & cung cấp môi trường phát triển cho P. acnes .
+ Phụ nữ có nồng độ nội tiết tố androgen quá mức, như trong hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) và tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, có nhiều khả năng bị mụn trứng cá hơn.
+ Hầu hết những người bị mụn trứng cá đều có nồng độ androgen trong giới hạn bình thường. Ở những bệnh nhân này, sự tăng nhạy cảm của tuyến bã nhờn với nội tiết tố androgen có thể là nguyên nhân dẫn đến sự phát triển của mụn trứng cá.
𝐋𝐢𝐞̣̂𝐮 𝐩𝐡𝐚́𝐩 𝐧𝐨̣̂𝐢 𝐭𝐢𝐞̂́𝐭 𝐭𝐨̂́ 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐫𝐢̣ 𝐦𝐮̣𝐧 𝐭𝐫𝐮̛́𝐧𝐠 𝐜𝐚́
+ Mục đích là giảm tác động của androgen lên các đơn vị tuyến bã trên da ở phụ nữ có nồng độ androgen cao và bình thường.
+ Lựa chọn hàng đầu ở phụ nữ mắc chứng hyperandrogenism.
+ Trong số những phụ nữ có mức androgen bình thường, liệu pháp nội tiết tố thường được dành cho những người không cố gắng thụ thai và không thể quản lý hiệu quả bằng liệu pháp tại chỗ.
+ Có thể đặc biệt hiệu quả ở phụ nữ trưởng thành bị mụn viêm ở mặt dưới và cổ.
+ Cũng có thể được xem xét ở những phụ nữ có mụn trứng cá xuất hiện liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt của họ (ví dụ: bùng phát tiền kinh nguyệt).
𝐂𝐚́𝐜 𝐧𝐡𝐨́𝐦 𝐭𝐡𝐮𝐨̂́𝐜 𝐜𝐡𝐢́𝐧𝐡 𝐚́𝐩 𝐝𝐮̣𝐧𝐠 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐫𝐢̣:
𝟏. 𝐕𝐚𝐢 𝐭𝐫𝐨̀ 𝐜𝐮̉𝐚 𝐭𝐡𝐮𝐨̂́𝐜 𝐥𝐨̛̣𝐢 𝐭𝐢𝐞̂̉𝐮 𝐠𝐢𝐮̛̃ 𝐤𝐚𝐥𝐢 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐫𝐢̣ 𝐦𝐮̣𝐧 𝐭𝐫𝐮̛́𝐧𝐠 𝐜𝐚́
+ Thuốc lợi tiểu giữ kali là một lựa chọn thường xuyên được khuyến nghị trong việc kiểm soát mụn trứng cá nội tiết ở phụ nữ.
+ Thuốc chẹn thụ thể androgen cạnh tranh, giảm tác dụng của androgen tại cơ quan đích: tuyến bã
+ Cũng có thể ức chế 5-alpha-reductase và tăng globulin liên kết hormone steroid, giảm chuyển androgen thành dạng hoạt động tại cơ quan đích đồng thời giảm androgen tự do trong tuần hoàn.
+ Có thể được sử dụng đơn trị liệu ở phụ nữ trưởng thành bị mụn trứng cá theo chu kỳ hoặc khởi phát muộn hoặc kết hợp với các thuốc bôi và uống khác.
𝟐. 𝐕𝐚𝐢 𝐭𝐫𝐨̀ 𝐜𝐮̉𝐚 𝐭𝐡𝐮𝐨̂́𝐜 𝐭𝐫𝐚́𝐧𝐡 𝐭𝐡𝐚𝐢 đ𝐮̛𝐨̛̀𝐧𝐠 𝐮𝐨̂́𝐧𝐠 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 đ𝐢𝐞̂̀𝐮 𝐭𝐫𝐢̣ 𝐦𝐮̣𝐧 𝐭𝐫𝐮̛́𝐧𝐠 𝐜𝐚́
Thuốc tránh thai đường uống (OGs)
- Giảm tổn thương do mụn trứng cá bằng cách tăng nồng độ estrogen và giảm nồng độ testosterone và androgen tự do.
- Estrogen trong OCs ức chế sản xuất androgen của buồng trứng và có thể cả tuyến bã nhờn.
- Progestin trong OCs có thể có đặc tính androgen (được chống lại bởi đặc tính kháng androgen của thành phần estrogen) hoặc đặc tính kháng androgen.
- OC được chỉ định cho mụn trứng cá có hiệu quả trên nhiều mức độ mụn trứng cá.
- Các chế phẩm (Alesse / Alysena, Diane 35 / Cleo 35, Yaz / Yasmine và Tri-cyclen) được chỉ định để điều trị mụn trứng cá. Tất cả các tác nhân này đều chứa estrogen và progestin với khả năng sinh androgen tối thiểu hoặc có khả năng kháng androgen.
𝐁𝐚́𝐜 𝐒𝐢̃ 𝐓𝐡𝐚̀𝐧𝐡